Interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 29-06-2018 r. – 0112-KDIL3-1.4011.205.2018.2.AN

Przyznanie przez pracodawcę zadośćuczynienia przy wypadku przy pracy – brak zwolnienia przedmiotowego

UZASADNIENIE

W dniu 24 kwietnia 2018 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia przedmiotowego.

Wniosek nie spełniał wymogów formalnych, o których mowa w art. 14b § 3 oraz § 4 ustawy Ordynacja podatkowa, w związku z czym pismem z dnia 1 czerwca 2018 r. znak 0112-KDIL3-1.4011.205.2018.1.AN, na podstawie art. 13 § 2a oraz art. 169 § 1 tej ustawy wezwano Wnioskodawczynię do usunięcia braków w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania.

Wezwanie skutecznie doręczono w dniu 12 czerwca 2018 r., natomiast w dniu 21 czerwca 2018 r. wniosek uzupełniono (nadano w polskiej placówce pocztowej w dniu 19 czerwca 2018 r.).

Wniosek uzupełniono również w dniu 28 czerwca 2018 r.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

W dniu 04.07.2017 Wnioskodawczyni zawarła umowę na czas nieokreślony w formie ustnej z pracodawcą i płatnikiem prowadzącym działalność gospodarczą.

Podczas istniejącej umowy o pracę Zainteresowana uległa wypadkowi w pracy w dniu 17.07.2017 r. Pracodawca z tego tytułu wypłacił jej zadośćuczynienie w kwocie 9400 zł: (słownie: dziewięć tysięcy czterysta złotych) w następujących ratach:

• 1300 zł wypłata gotówki w dniu 1.08.2017 za pokwitowaniem odbioru,
• 2800 zł wpłata na rachunek bankowy 04.09.2017 r. tytułem: od 31.07.2017 r. do 27.08.2017, tj. 4 tygodnie,
• 5300 zł wpłata gotówki na rachunek bankowy 19.12.2017 tytułem: zadośćuczynienie za wypadek z dnia 17.07.2017 r.

Według Wnioskodawczyni zadośćuczynienie jest zwolnione od opodatkowania ponieważ był to wypadek w pracy dlatego też zwraca się z prośbą o indywidualną interpretację podatkową: Czy ma zapłacić podatek od zadośćuczynienia? Jeśli tak, to w jakiej kwocie?

W uzupełnieniu przesłanym do tut. Organu w dniu 21 czerwca 218 r., Wnioskodawczyni wskazała, że zadośćuczynienie wynika z umowy zawartej po wypadku i jest to umowa inna niż sądowa. Jest to umowa z pracodawcą i nie dotyczy żadnej ugody, w tym sądowej. Zainteresowana jako podatnik nie prowadzi działalności gospodarczej.

Natomiast w uzupełnieniu przesłanym do tut. Organu w dniu 28 czerwca 2018 r. Wnioskodawczyni wskazała, że działając w imieniu własnym, w związku z wcześniejszym uzupełnieniem wezwania jej do uzupełnienia braków formalnych wniosku z dnia 20 kwietnia 2018 r. o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia przedmiotowego, po rozmowie z pracownikiem Urzędu Skarbowego, załącza do niniejszego pisma oświadczenie płatnika, zgodnie z którym wypłacone na jej rzecz pieniądze pracodawca określił jako zadośćuczynienie.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy Wnioskodawczyni ma zapłacić podatek od otrzymanego zadośćuczynienia? Jeśli tak, to w jakiej kwocie?

Zdaniem Wnioskodawczyni, wypłata zadośćuczynienia nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Za wypadek doznany w pracy otrzymała ona zadośćuczynienie, podczas gdy jej pracodawca wykazał tą wypłatę w opodatkowaniu PIT-11.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2018 r., poz. 200, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają zatem wszelkie dochody osiągane przez podatnika, z wyjątkiem tych dochodów, które zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę jako zwolnione z podatku, bądź od których zaniechano poboru podatku, w drodze rozporządzenia wydanego przez ministra właściwego do spraw finansów publicznych.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, źródłami przychodów są: stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.

Zgodnie z art. 11 ust. 1 przywołanej wyżej ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 25b i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Stosowanie do art. 12 ust. 1 ww. ustawy, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Użyty powyżej zwrot „w szczególności” oznacza, że wymienione kategorie przychodów zostały wskazane jedynie przykładowo. Przychodem ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych są więc wszelkiego rodzaju wypłaty i świadczenia skutkujące u podatnika powstaniem przysporzenia majątkowego, mające swoje źródło w łączącym pracownika z pracodawcą stosunku pracy lub stosunku pokrewnym.

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, że w dniu 04.07.2017 r. Wnioskodawczyni zawarła umowę na czas nieokreślony w formie ustnej z pracodawcą i płatnikiem prowadzącym działalność gospodarczą. Podczas istniejącej umowy o pracę Zainteresowana uległa wypadkowi w pracy w dniu 17.07.2017 r. Pracodawca z tego tytułu wypłacił jej zadośćuczynienie w kwocie 9400 zł. Wnioskodawczyni wskazała, że zadośćuczynienie wynika z umowy zawartej po wypadku i jest to umowa inna niż sądowa. Jest to umowa z pracodawcą i nie dotyczy żadnej ugody, w tym sądowej. Zainteresowana jako podatnik nie prowadzi działalności gospodarczej.

Zgodnie z treścią art. 444 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2018 r., poz. 1025) w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty. Na żądanie poszkodowanego zobowiązany do naprawienia szkody powinien wyłożyć z góry sumę potrzebną na koszty leczenia, a jeżeli poszkodowany stał się inwalidą, także sumę potrzebną na koszty przygotowania do innego zawodu.

Stosownie do art. 445 § 1 cyt. ustawy w wypadkach przewidzianych w artykule poprzedzającym, sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę.

Zatem, zadośćuczynienie zgodnie z przepisami prawa cywilnego pokrzywdzony może otrzymać w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia.

Fakt, że omawiany przepis art. 444 § 1 ustawy Kodeks cywilny określa zakres i sposób naprawienia szkody nie budzi żadnych wątpliwości. Przepis ten nie zawiera jednak dodatkowego elementu, który jest istotny z uwagi na zastosowanie zwolnienia podatkowego, tj. nie normuje wysokości odszkodowania lub zasad jego ustalenia.

W myśl art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydawanych na podstawie tych ustaw, oraz otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 2016 r. poz. 1666, 2138 i 2255 oraz z 2017 r. poz. 60 i 962) z wyjątkiem:

1. określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
2. odpraw pieniężnych wypłaconych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,
3. odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,
4. odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,
5. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działowością gospodarczą,
6. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,
7. odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe.

Należy zaznaczyć, że zwolnieniem określonym w przytoczonym wyżej przepisie art. 21 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy, objęte są tylko świadczenia, których wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw. To oznacza, że zwolnieniem nie są objęte wszystkie zadośćuczynienia/odszkodowania, a tylko te, których wysokość lub zasady ustalania zostały określone wprost w stosownych przepisach prawa, z wyjątkiem enumeratywnie wymienionych kategorii świadczeń.

Ustawodawca konsekwentnie wyłączył z katalogu zwolnień przepisem art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. g) zadośćuczynienia/odszkodowania, które zostały otrzymane na podstawie zawartej pomiędzy stronami umowy lub ugody pozasądowej, nawet w sytuacji gdy ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw.

Zatem aby wypłacone zadośćuczynienie/odszkodowanie korzystało ze zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy, muszą zostać spełnione łącznie dwa warunki:

1. jego wysokość lub zasady ustalania muszą wynikać z przepisów odrębnych ustaw,
2. podstawą jego przyznania nie może być zawarta umowa lub ugoda pozasądowa.

Należy zauważyć, że skoro przepis art. 444 § 1 ustawy Kodeks cywilny, nie normuje wysokości odszkodowania lub zasad jego ustalania, a przedmiotowe odszkodowanie zostało otrzymane przez Wnioskodawczynię na podstawie umowy pozasądowej, która mocą art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. g) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest wyłączona ze zwolnienia z opodatkowania, to w sprawie będącej przedmiotem wniosku nie zostały spełnione oba warunki uprawniające do skorzystania ze zwolnienia z opodatkowania otrzymanego zadośćuczynienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Ponadto pozostały katalog zwolnień zawartych w art. 21 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie przewiduje zwolnienia z podatku od wypłaty zadośćuczynienia wynikającej z zawartej umowy (pozasądowej) z pracodawcą.

Wobec powyższego, mając na uwadze powołane przepisy prawa oraz przedstawiony stan faktyczny, stwierdzić należy, że otrzymane przez Wnioskodawczynię od pracodawcy zadośćuczynienie z tytułu wypadku przy pracy, którego źródłem wypłaty była zawarta umowa pozasądowa, nie podlega zwolnieniu od podatku dochodowego od osób fizycznych.

W konsekwencji, wypłacona na rzecz Wnioskodawczyni kwota zadośćuczynienia wynikająca z zawartej umowy z pracodawcą (pozasądową) winna być zakwalifikowana do przychodów ze stosunku pracy stosownie do art. 12 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, bowiem wypłata tego świadczenia miała swe źródło w łączącym pracownika (Wnioskodawczynię) z pracodawcą stosunkiem pracy. Tym samym, wypłacona kwota zadośćuczynienia stanowi dla Wnioskodawczyni przychód ze stosunku pracy podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym, który należy wykazać w zeznaniu podatkowym o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) składanym za rok, w którym nastąpiła jego wypłata na zasadach ogólnych według skali podatkowej zgodnie z art. 27 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wraz z innymi dochodami uzyskanymi w tym roku.

Zgodnie z art. 14na Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k–14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Końcowo, tut. Organ zauważa, że do wniosku dołączono dokument. Należy jednak zauważyć, że wydając interpretacje w trybie art. 14b Ordynacji podatkowej Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej nie przeprowadza postępowania dowodowego, w związku z czym nie jest obowiązany, ani uprawniony do jego oceny; jest związany wyłącznie opisem stanu faktycznego przedstawionym przez wnioskodawcę i jego stanowiskiem.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2017 r., poz. 1369, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

źródło: https://sip.mf.gov.pl/